γράφει ο Μανώλης Πέπονας (φοιτητής Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων)

Η Ελλάδα πλήρωσε βαρύ φόρο αίματος στην προσπάθειά της να αντισταθεί στον κατακτητή, τόσο με τακτικά όσο και με αντάρτικα μέσα. Ο ανταρτοπόλεμος, άμεσα συνδεδεμένος με τη μορφολογία του μεσογειακού εδάφους, προσέφερε στους ηττημένους ηρωικούς στρατιώτες του ’40 αλλά και αρκετούς άλλους, την ευκαιρία να δώσουν την ύστατη μάχη με τον κατακτητή. Ανάμεσα σε αυτούς ξεχώρισαν ορισμένες μορφές που ηγήθηκαν σε αυτόν τον έσχατο αγώνα. Οι σχέσεις μεταξύ τους όμως, δεν ήταν πάντα ιδανικές.

Ο γιατρός Γ. Παπαϊώαννου κατευθύνθηκε το 1943 στην περιοχή της Τριχωνίδας. Επρόκειτο για γόνο παλαιάς και ονομαστής οικογένειας του Αγρινίου, με ιδιαίτερα καλή φήμη λόγω της επαγγελματικής του ιδιότητας στα γύρω χωριά. Μετά τον πόλεμο, συνέχισε την πολιτική του σταδιοδρομία και διετέλεσε επί σειρά ετών δήμαρχος Αγρινίου. Αλλά και πριν την απόκτηση της «αντιστασιακής του δόξας» ο εν λόγω γιατρός είχε διακριθεί στη Μικρασιατική Εκστρατεία, αλλά και ως επαγγελματίας. Στο σώμα του εντάχθηκαν επίσης σημαντικοί παράγοντες της τοπικής κοινωνίας όπως οι Σταμάτης, Σταθόπουλος, Ρούσσης και Παπαντολέων.[1]

Το κύρος των παραπάνω ατόμων οδήγησε τον αρχηγό του ΕΔΕΣ, Ναπολέοντα Ζέρβα, να στηρίξει το σώμα του Παπαϊωάννου. Γενικά, φαίνεται πως οι δύο άνδρες διατηρούσαν μια όχι ιδιαίτερα τακτική επικοινωνία, καθώς στον μετέπειτα απολογισμό του, ο Ζέρβας ελάχιστα πράγματα αναφέρει για τη δράση του ΕΔΕΣ Τριχωνίδας[2]. Όταν το σώμα του Αγρινιώτη γιατού αφοπλίζεται για πρώτη φορά όμως, ο Ζέρβας σπεύδει να σημειώσει: “την έπαθαν χειρότερα από τον Κωτσόπουλον”. Πλέον ανόητοι και εκείνοι”[3]. Λίγο αργότερα μάλιστα δικαιολογεί το γεγονός πως διατήρησε τον Παπαϊωάννου ατη θέση του, με μεγάλη απροθυμία: “ο Παπαϊωάννου είναι εγωιστής, αλλά χρειάζεται ακόμα”[4]

Στις 10 Οκτωβρίου 1943, ο ΕΔΕΣ Τριχωνίδας διαλύθηκε οριστικά από τον ΕΛΑΣ, έπειτα από σύντομη συμπλοκή στα πλαίσια αυτού του “πρώτου εμφυλίου” που διεξήχθη στα ελληνικά βουνά. Μετά τον πόλεμο, οι δύο άνδρες, Ζέρβας και Παπαϊωάννου, ακολούθησαν διαφορετικές πορείες στην πολιτική. Οι σχέσεις τους δεν ήταν ποτέ εγκάρδιες, χωρίς όμως να υπάρξουν ποτέ και σημαντικές τριβές μεταξύ τους. Ο Παπαϊωάννου πέθανε στις 18/8/1986 στην Αθήνα και ετάφη στο Αγρίνιο.

[1] Για περισσότερο αρχειακό υλικό, βλ.: http://www.ascsa.edu.gr

[2] Αναφορά Ζέρβα σε ΓΕΣ/ΔΙΣ

[3] Ν. Ζέρβας, Ημερολόγιο, σ. 258

[4] ό.π., σ. 277-8

agrinionews.gr