Η μελλοντική κοινή γεωργική πολιτική (ΚΑΠ) προτείνει μια εκσυγχρονισμένη και απλοποιημένη προσέγγιση που επιτρέπει στη γεωργία της ΕΕ να ανταποκρίνεται στις συνεχώς εξελισσόμενες οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές ανάγκες ενός παγκοσμιοποιημένου κόσμου.

Στην πρότασή της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκθέτει ένα όραμα για μια πιο στοχευμένη, πιο ευέλικτη και αποτελεσματικότερη ΚΑΠ. Ζωτικής σημασίας για την επίτευξη αυτού είναι ένας νέος τρόπος εργασίας.

Μελλοντικοί στόχοι της ΚΑΠ

Εννέα κοινοί στόχοι της ΕΕ θέτουν τη βάση για την πολιτική, αντικατοπτρίζοντας υψηλές φιλοδοξίες σε επίπεδο ΕΕ για την ΚΑΠ συνολικά. Από τη διατήρηση της βιοποικιλότητας έως τη διασφάλιση δίκαιου εισοδήματος, την υποστήριξη της ανανέωσης γενεών έως τη δράση για την κλιματική αλλαγή, οι στόχοι καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα θεμάτων που στοχεύουν στην αντιμετώπιση αναδυόμενων περιβαλλοντικών, κοινωνικών και οικονομικών προκλήσεων.

Για την επίτευξη αυτών των στόχων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσιάζει στα κράτη μέλη της ΕΕ αριθμό εργαλείων, απαιτήσεις για τον τρόπο χρήσης τους και δείκτες για τη μέτρηση της προόδου.

Η πολιτική μετατοπίζει την έμφαση από τη συμμόρφωση και τους κανόνες προς τα αποτελέσματα και την απόδοση. Η προσέγγιση one-size-fit-all αντικαθίσταται από ένα πιο ευέλικτο σύστημα, με μεγαλύτερη ελευθερία για τις χώρες της ΕΕ να αποφασίζουν τον καλύτερο τρόπο επίτευξης των κοινών στόχων, ενώ, ταυτόχρονα, ανταποκρίνονται στις ειδικές ανάγκες των αγροτών και των αγροτικών κοινοτήτων τους. Εδώ μπαίνουν τα στρατηγικά σχέδια της ΚΑΠ.

Στρατηγικά σχέδια της ΚΑΠ

Τα στρατηγικά σχέδια της ΚΑΠ θα προσφέρουν πραγματική επικουρικότητα στα κράτη μέλη για να αντανακλούν καλύτερα τις ιδιαίτερες περιστάσεις τους και να διασφαλίζουν έναν πιο ανθεκτικό γεωργικό τομέα στην Ευρώπη. Ως πρώτο βήμα, τα κράτη μέλη προβαίνουν σε εμπεριστατωμένη αξιολόγηση των αναγκών τους με βάση την ανάλυση των δυνατοτήτων, των αδυναμιών, των ευκαιριών και των απειλών (SWOT) της επικράτειάς τους και του τομέα των γεωργικών τροφίμων. Αυτό πραγματοποιείται σε στενή διαβούλευση με τις αρμόδιες εθνικές αρχές και άλλους σημαντικούς ενδιαφερόμενους.

Στο πλαίσιο ενός νέου διαρθρωμένου διαλόγου, η Επιτροπή θα παράσχει στα κράτη μέλη εξατομικευμένες συστάσεις για την προετοιμασία των στρατηγικών τους σχεδίων για την ΚΑΠ, συμπεριλαμβανομένου του καθορισμού συγκεκριμένων στόχων που θα λαμβάνουν υπόψη τους στόχους της ΚΑΠ και άλλων νομοθεσιών σε επίπεδο ΕΕ, όπως η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία. Η ανάλυση των μελλοντικών προτάσεων της ΚΑΠ επιβεβαιώνει τη συμβατότητά της με την Πράσινη Συμφωνία της ΕΕ και τις σχετικές στρατηγικές Farm to Fork και Βιοποικιλότητας.

Εξοπλισμένο με μια ισχυρή κατανόηση των αναγκών τους σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο, καθώς και στρατηγική διορατικότητα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το κράτος μέλος αναπτύσσει μια στρατηγική παρέμβασης. Αυτό το δεύτερο βήμα βλέπει τα κράτη μέλη να επιλέγουν ορισμένα εργαλεία της ΚΑΠ και να ορίζουν ποσοτικούς στόχους για να κατευθύνουν την εφαρμογή κατά τη διάρκεια της περιόδου προϋπολογισμού.

Τα στρατηγικά σχέδια της ΚΑΠ θα καλύπτουν όλα τα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ εργαλεία της ΚΑΠ που διατίθενται με άμεσες πληρωμές, υποστήριξη για την αγορά και αγροτική ανάπτυξη. Για πρώτη φορά, η εφαρμογή τους θα υπόκειται σε στρατηγική προσέγγιση, καθώς θα εξεταστεί μόνο ο πιο αποτελεσματικός και συμπληρωματικός συνδυασμός εργαλείων.

Τα κράτη μέλη πρέπει στη συνέχεια να στείλουν τα στρατηγικά τους σχέδια για την ΚΑΠ στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για επίσημη έγκριση . Αυτή η έγκριση θα βασίζεται στη συνέπεια, τη συνοχή, την αποτελεσματική συμβολή στους στόχους της ΚΑΠ και τις προσδιορισμένες ανάγκες, καθώς και σε άλλα πιθανά αποτελέσματα, όπως ο αντίκτυπος στην εύρυθμη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, για παράδειγμα.

Τέλος, αφού εγκριθούν και εφαρμοστούν, τα κράτη μέλη θα πρέπει να συντάσσουν ετήσια έκθεση επιδόσεων με βάση τα σχέδιά τους. Αυτές οι εκθέσεις θα βοηθήσουν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παρακολουθεί την εφαρμογή της πολιτικής και να αξιολογεί την πρόοδο προς τους στόχους που έχουν τεθεί για τη συνολική περίοδο προϋπολογισμού.

Η νέα ΚΑΠ θα ενθαρρύνει και θα υποστηρίξει τη μεγαλύτερη χρήση σύγχρονων τεχνολογιών και καινοτομιών. Καθ' όλη την εφαρμογή της ΚΑΠ, τα συστήματα παροχής συμβουλών στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις και τα συστήματα γνώσης και καινοτομίας στη γεωργία σε τοπικό επίπεδο θα βοηθήσουν τους αγρότες να κατανοήσουν καλύτερα και να τηρήσουν τους κανόνες της ΕΕ αντλώντας από μια σειρά οικονομικών και περιβαλλοντικών δεδομένων για την παροχή ενημερωμένων τεχνολογικών και επιστημονικών πληροφοριών.

Εάν η πρόοδος εκτιμάται ότι είναι πολύ αργή ή ανεπαρκής, τα κράτη μέλη θα κληθούν από την Επιτροπή να πραγματοποιήσουν ανάλυση των ελλείψεων και ένα σχέδιο δράσης για την αντιμετώπιση αυτής της έλλειψης προόδου. Εάν δεν εφαρμοστεί ή δεν έχει σημειωθεί πρόοδος, η Επιτροπή θα μπορούσε να αναστείλει τις πληρωμές στο κράτος μέλος.

Η Ευρώπη χρειάζεται έναν ανθεκτικό, βιώσιμο και ανταγωνιστικό γεωργικό τομέα για να διασφαλίσει την παραγωγή υψηλής ποιότητας, ασφαλούς και προσιτού φαγητού για τους πολίτες της και ενός ισχυρού κοινωνικοοικονομικού ιστού στις αγροτικές περιοχές.

Οι μελλοντικές προτάσεις της ΚΑΠ προτείνουν μια πραγματική αλλαγή για την πολιτική, εστιάζοντας στα αποδεικτικά στοιχεία, την προσαρμογή στις τοπικές ανάγκες και συνθήκες, διατηρώντας παράλληλα μια ισχυρή ομοιότητα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Τα στρατηγικά σχέδια της ΚΑΠ θα είναι ζωτικής σημασίας για να επιτευχθεί αυτό.