Εκτύπωση αυτής της σελίδας
Τετάρτη, 31 Μαϊος 2017 17:35

Ο Πτέραρχος από τη Ναύπακτο που απείλησε τους Τούρκους με κατάρριψη!

Αν βρίσκετε το άρθρο ενδιαφέρον κοινοποιήστε το

Μια συγκλονιστική ιστορία με πρωταγωνιστή έναν Ναυπάκτιο που με αυτοθυσία κοίταξε κατάματα τους Τούρκους τους οποίους ανάγκασε σε άτακτη φυγή…

Το iAitoloakarnania.gr αποτίει φόρο τιμής στον πτέραρχο Ιωάννη Αναγνωστόπουλο ο οποίος επέδειξε μεγαλείο ψυχής και δύναμης επέδειξε αφού βάζοντας σε κίνδυνο τη ζωή του απείλησε τους Τούρκους με άμεση κατάρριψη εάν δεν σταματούσαν τις παραβιάσεις στα Δωδεκάνησα το 1963.

Ωστόσο, η θαρραλέα προειδοποίησή του προς τους Τούρκους δεν είναι το μοναδικό γεγονός που πρέπει να θυμόμαστε από την αεροπορική πορεία του. Η ζωή του ήταν πάντα γεμάτη προκλήσεις και συνυφασμένη με τον κίνδυνο αφού πήρε μέρος σε πάρα πολλές αποστολές για την υπεράσπιση της Ελλάδος, με κορυφαία στιγμή την πρώτη ελληνική κατάρριψη γερμανικού καταδιωκτικού το 1942 στο Ελ Αλαμέιν!

Ο Ιωάννης Αναγνωστόπουλος 

Γεννήθηκε το 1917 στην Αθήνα με καταγωγή από τη Ναύπακτο και το Πήλιο που έζησε ήταν συναρπαστική και επικίνδυνη. Στην Μέση Ανατολή άφησε εποχή. Από μικρός ήθελε να γίνει αεροπόρος όπου τελικά μπήκε στη Σχολή Αεροπορίας και αποφοίτησε το 1940 με το βαθμό του Ανθυποσμηναγού.

Με την κήρυξη του Ελληνοιταλικού πολέμου στις 28 Οκτωβρίου τοποθετείται στην 1η Μοίρα Παρατηρήσεως, ως χειριστής αεροκαφών τύπου «Μπρεγκέ». Τον Δεκέμβριο του 1940 παίρνει μετάθεση για τη Λάρισα και εντάσσεται στην 31η Μοίρα Ελαφρού Βομβαρδισμού και Αναγνωρίσεως, με αεροσκάφη τύπου Ποτέζ 63. Εκεί, «οργώνει» σε καθημερινή βάση τους αιθέρες για να εντοπίσει ιταλικά αεροσκάφη.

Θυμάται χαρακτηριστικά πως τον Μάρτιο του 1941 είχε αναλάβει την αεροφωτογράφηση του Ελληνοαλβανικού μετώπου. «Ήταν ανεκτίμητης αξίας οι πληροφορίες που συνέλλεξα από τις αεροφωτογραφίσεις. Φαινόντουσαν τα πάντα και αυτό βοήθησε σημαντικά στον σχεδιασμό και την εκτέλεση της επιτυχούς αποτροπής της εαρινής επίθεσης του Μουσολίνι.»

Η καθοριστική δράση του στη Μέση Ανατολή

Τον Μαϊο του 1941 καταφέρνει να διαφύγει, μέσω Κρήτης, στη Μέση Ανατολή, όπου τοποθετήθηκε στη 335 Μοίρα Διώξεως, με αεροσκάφη τύπου Χαρικέιην. Λαμβάνει μέρος σε όλες τις επιχειρήσεις της ερήμου, υπό τη Βρεττανική διοίκηση της RAF.

Τον Οκτώβριο του 1942 έμελλε να γράψει την πιο λαμπρή σελίδα στο βιβλίο της αεροπορικής του ιστορίας. Την πρώτη ελληνική κατάρριψη στη Μέση Ανατολή.

Συγκεκριμένα στις 29 Οκτωβρίου στις 11:00 το πρωί, ως αρχηγός ζεύγους, με το Χαρικέϊην με αριθμό ΒΡ 279, κατα τη διάρκεια μιας επιθετικής περιπολίας, βρέθηκε στον αέρα αντιμέτωπος με τετράδα γερμανικών αεροσκαφών τύπου Μέσσερμιθ 109.

Ο βετεράνος αεροπόρος του Β΄ΠΠ σε παλιότερη συνέντευξή του αναπολεί με υπερηφάνεια αυτή την αερομαχία της ζωής του και εξιστορεί: «Ξαφνικά βλέπω μια τετράδα γερμανικών αεροσκαφών να έρχεται κατά πάνω μου. Πετούσαν περίπου 1.000 πόδια ψηλότερα από εμένα. Έγινε μια πολύ άγρια αερομαχία. Εγώ με Χαρικέϊην και οι Γερμανοί με Μέσσερμιθ 109, τα οποία ήταν πιο δυνατά αεροσκάφη διώξεως από τα δικά μας. Παρόλαυτα κατόρθωσα και πήγα πίσω από το γερμανικό, του πήρα όπως λένε στην αεροπορική γλώσσα την ουρά και άρχισα να το πολυβολώ. Λίγο αργότερα το είδα να φλέγεται και να πέφτει στην έρημο!»

Ήταν η πρώτη φορά που γινόταν κάτι τέτοιο και για καιρό στο Ελ Αλαμέιν όλοι μιλούσαν γι΄αυτόν. Ο νεαρός, τότε, ανθυποσμηναγός, Ιωάννης Αναγνωστόλουλος, είχε καταφέρει κάτι που κανείς άλλος Έλληνας δεν είχε καταφέρει έως τότε στο βορειοαφρικανικό μέτωπο. Να καταρρίψει γερμανικό αεροσκάφος.

Η αιχμαλωσία στην Ιταλία και η απόδραση

Η πολεμική του δράση όμως δεν είχε μόνο ηρωϊκες αλλά και μαρτυρικές στιγμές. Στις 3 Νοεμβρίου του 1942, εκτελώντας σε χαμηλό ύψος πολυβολισμούς εναντίον φάλαγγας εχθρικών οχημάτων, το αεροσκάφος του χτυπήθηκε από ελαφρό αντιαεροπορικό, πήρε φωτιά και αναγκάσθηκε να το προσθαλασσώσει πολύ κοντά στην ακτή, πίσω από τις γερμανικές γραμμές.

Έτσι, συνελήφθη και κρατήθηκε αιχμάλωτος σε στρατόπεδο συγκέντρωσης. «Πέρασα τα Πάθη του Χριστού! Με έδεσαν, με ξεγύμνωσαν και με βασάνισαν με απίστευτη αγριότητα. Έφαγα τόσο ξύλο που έτρεχαν αίματα από όλο μου το σώμα. Αυτή ήταν η κτηνώδης συμπεριφορά των Ιταλών» θυμάται αργότερα.

Μέσω Βεγγάζης και Τρίπολης της Λιβύης μεταφέρθηκε σε άλλο στρατόπεδο συγκέντρωσης στην Ιταλία, στην πόλη Σουλμόνα, που βρίσκεται ανατολικά της Ρώμης και κοντά στη Νάπολη, όπου παρέμεινε εκεί επί δέκα μήνες.

«Εκεί επειδή γνώριζα ιταλικά έγινα μεταφραστής των ανακοινωθέντων! Στις 9 Σεπτεβρίου του 1943 κατάφερα και δραπέτευσα από το στρατόπεδο και μετά από πενήντα ημέρες συγκεκριμένα στις 26 Οκτωβρίου πέρασα τις γραμμές του μετώπου, στον ποταμό Σάκρο και παραδόθηκα στις συμμαχικές δυνάμεις». 

Λίγο αργότερα, τον Νοέμβριο του 1943, επιστρέφει στην Αίγυπτο και εντάσσεται στην 336 Μοίρα και αυτή τη φορά πετάει με αεροσκάφη Σπιτφάϊρ. Συμμετέχει σε όλες τις αεροπορικές συμμαχικές επιχειρήσεις στη Βόρεια Αφρική, την Ιταλία και τη Βαλκανική και φυσικά κατά των γερμανοκρατούμενων νησιών του Αιγαίου, της Δωδεκανήσου και της Κρήτης.

Τον Νοέμβριο του 1944 επιστρέφει στην Ελλάδα. Ένα χρόνο αργότερα, τον Δεκέμβριο του 1945, ξαναπηγαίνει στη Μέση Ανατολή για μετεκπαίδευση στη Σχολή Εναερίου Βολής της RAF και γίνεται ο πρώτος Έλληνας χειριστής, ο οποίος εκπαιδεύτηκε στη χρησιμοποίηση πυραύλων «Ρόκετς» εναντίον επίγειων στόχων.

Ο εμφύλιος πόλεμος

Μετά τη Μέση Ανατολή ακολουθεί το δράμα του εμφυλίου σπαραγμού. Ο Σμηναγός πλέον Ιωάννης Αναγνωστόπουλος, με αεροσκάφος τύπου «Σπιτφάϊρ» απογειώνεται από όλες τις αεροπορικές βάσεις της χώρας και κυνηγάει από αέρος τους αντάρτες στα βουνά και τις πόλεις.

Όπως αποκαλύπτει στον δημοσιογράφο Γιάννη Σωτηρόπουλο είναι ο αεροπόρος, ο οποίος τον Ιούλιο του 1947 πρωτοτάστησε στη «διάσωση» των Ιωαννίνων, των Γρεβενών και της Κόνιτσας.

Αναπολεί ακόμη την επιχείρηση των Ιωαννίνων, στην οποία δύο αεροσκάφη, όπως αποκαλύπτει, εξόντωσαν 11 τάγματα ανταρτών: «Την 13η Ιουλίου και μέχρι τις πρωινές ώρες της 14ης, παίρναμε στην αεροπορική βάση Λάρισας απεγνωσμένες αιτήσεις από την Δ/ση της VIII Μεραρχίας για την αεροπορική προσβολή εχθρικών τμημάτων, που είχαν περάσει τα αλβανικά σύνορα και εκινούντο, επί της οδού Κονίτσης -Ιωαννίνων, εναντίον της απροστάτευτης από στρατεύματα πρωτεύουσας της Ηπείρου. Όλες οι προσπάθειες για την ικανοποίηση των αιτήσεων είχαν αποτύχει, λόγω της σφοδράς κακοκαιρίας. Τα αεροσκάφη δεν μπορούσαν να πετάξουν προς την Ήπειρο, λόγω γενικής και χαμηλής νεφώσεως που έκλεινε και τον αυχένα της Κατάρας. Η πτήση εντός νεφών, ή η κάθοδος μέσω αυτών, ήταν αδύνατη για τα αεροσκάφη της εποχής εκείνης. Παρά ταύτα, μόλις ελήφθη πληροφορία ότι υπήρχε κάποιο μικρό άνοιγμα των νεφών, πάνω από τη λίμνη των Ιωαννίνων, αμέσως απεφασίσθη η αποστολή ζεύγους αεροσκαφών Spitfire με την ελπίδα να προλάβει το άνοιγμα. Στο ένα αεροσκάφος επέβανα εγώ και στο άλλο ο ανθυποσμηναγός Ιωάννης Δημητριάδης, ο οποίος αργότερα εφονεύθη στις επιχειρήσεις Μακεδονίας. Τα αεροσκάφη μας κέρδισαν το ύψος τους πάνω από το Αιγαίο, που ο καιρός ήταν καλός και εν συνεχεία, στα 7.000 μέτρα περίπου, πάνω πια από τα νέφη, και με κίνδυνο, λόγω ελλείψεως οξυγόνου, πήραν πορεία προς Ιωάννινα. Εκεί ευτυχώς βρήκαν το άνοιγμα και με σπειροειδή βύθιση κατέβηκαν κάτω των νεφών σε χαμηλό ύψος και υπό βροχή. Στην πόλη έβλεπε κανείς καπνούς από τα καιόμενα αρχεία. Οι δρόμοι, νοτίως της πόλεως, ήταν γεμάτοι από τους εγκαταλείποντες την πόλη κατοίκους. Τα δύο αεροσκάφη, υπό συνεχή βροχή, πήραν το δρόμο προς Κόνιτσα και εκεί, αμέσως μετά το Καλπάκι, συνάντησαν επί της οδού τη μεγάλη φάλαγγα των ανταρτικών δυνάμεων.Το θέαμα ήταν εκπληκτικό, ποτέ δεν είχαμε δει τέτοιο μεγάλο και ακάλυπτο στόχο μέχρι τότε. Ο αιφνιδιασμός ήταν απόλυτος, γιατί ποτέ δεν περίμεναν αεροπλάνα με τέτοια κακοκαιρία. Αντάρτες έτρεχαν και διεσκορπίζοντο προς τα ευρισκόμενα ανατολικά της οδού υψώματα. Προσβάλαμε τη φάλαγγα με πυροβόλα, πολυβόλα και ρουκέτες· οι ελιγμοί των αεροσκαφών μεταξύ των υψωμάτων υπό βροχή και χαμηλή νέφωση ήταν πολύ επικίνδυνοι, σε μερικές περιπτώσεις σε κλάσματα του δευτερολέπτου αποφύγαμε τη συντριβή επί των υψωμάτων. Οι απώλειες των ανταρτών ήσαν μεγάλες, μεγαλύτερη όμως ήταν η επίδραση επί του ηθικού. Ο φόβος ότι θα ακολουθούσαν και άλλα αεροπλάνα, τους ανάγκασε να εγκαταλείψουν την κίνηση επί της οδού και να κινηθούν ασφαλέστερα δια των δύσβατων υψωμάτων».

Η αεροπορική ζωή μετά τον εμφύλιο

Μόλις ο αδελφοκτόνος πόλεμος τελείωσε εστάλη μαζί με άλλους τέσσερις αξιωματικούς στις ΗΠΑ και πενήντα μαθητές χειριστές για να εκπαιδευτούν στα πρώτα αεριωθούμενα.

Τον Νοέμβριο του 1949 επέστρεψε στην Ελλάδα και με δική του πρωτοβουλία ιδρύθηκε στην Αεροπορική Βάση της Ελευσίνας η πρώτη Σχολή Εκπαιδευτών Πτήσεων με όργανα με αεροσκάφη C-47, ενώ από τον Μάρτιο έως τον Ιούλιο του 1951 βρέθηκε στην Κορέα και έλαβε μέρος στις επιχειρήσεις του θρυλικού 13ου Σμήνους.

Μόλις ολοκληρώθηκε ο κύκλος των πολεμικών επιχειρήσεων σε διάφορα μέτωπα ο «μπαρουτοκαπνισμένος» και ιδιαίτερα θαρραλέος Ιωάννης Αναγνωστόπουλος ανέλαβε σημαντικές θέσεις στην αεροπορική ιεραρχία.

Έφτασε μάλιστα έως την τιμητική θέση του Αρχηγού της Τακτικής Αεροπορίας και όπως υποστηρίζει, ήταν ένας από αυτούς που με την ανυποχώρητη στάση του συνέβαλε στον ντε φάκτο καθορισμό των επιχειρησιακών συνόρων Ελλάδας-Τουρκίας και την αποτροπή της διχοτόμησης του εναερίου χώρου του Αιγαίου στον 25ο Μεσημβρινό, όπως επιθυμούσαν από τη δεκαετία του ΄50 Άγκυρα και ΝΑΤΟ.

Το ηρωικό «ΟΧΙ» στις τουρκικές παραβιάσεις

Με υπερηφάνεια μοιράζεται στην εκπομπή της ΕΡΤ «Αρετή και Τόλμη» τα γεγονότα που τον οδήγησαν στο μεγάλο «ΟΧΙ» κατά των Τούρκων: «Στις 8 Νοεμβρίου του 1967, το πρωί, με ενημέρωσαν πως πολλά τουρκικά αεροσκάφη είχαν εισβάλλει για πρώτη φορά χωρίς έλεγχο στον εναέριο χώρο του Αιγαίου. Ήμουν τότε Αρχηγός του Αρχηγείου Τακτικής Αεροπορίας στη Λάρισα. Αμέσως τηλεφώνησα για να διαμαρτυρηθώ στον διοικητή του νατοϊκου στρατηγείου της Σμύρνης, έναν Αμερικανό, ονόματι Τίπτον, ο οποίος έκανε τον αδιάφορο και δεν ήθελε να μου βγεί καν στο τηλέφωνο. Εγώ όμως δεν έμεινα με σταυρωμένα τα χέρια. Αμέσως μετά πήρα τηλέφωνο τον Αρχηγό των Αεροπορικών Δυνάμεων Νοτίου Ευρώπης του ΝΑΤΟ στη Νάπολι της Ιταλίας, τον πτέραρχο Σουόφορντ και του είπα ορθά-κοφτά: «Εάν δεν σταματήσει αυτό, παύω να υπακούω σε εσάς και καταρρίπτω όποιο τουρκικό αεροσκάφος παραβιάσει ξανά τον εναέριο χώρο της Πατρίδας μου! Σας δίνω διορία 12 ώρες.» Ο ίδιος με παρακαλούσε λέγοντάς μου: «Όχι, προς Θεού, μην το κάνεις αυτό» Το τελεσίγραφο έληγε στις 6:00 το πρωί της επόμενης ημέρας. Στις 5:30 το πρωί ήρθε αεροπορικώς από τη Σμύρνη στη Λάρισα ο ίδιος ο Τίπτον και σαν βρεγμένη γάτα μου είπε πως αυτό δεν θα ξανασυμβεί».

Η κρίση του 1967

Στο βιβλίο «Παρακαταθήκη Αετών» ο πτέραρχος ε.α. Παναγιώτης Μπαλές παραθέτει μια προσωπική του εμπειρία από τον ήρωα Ιωάννη Αναγνωστόπουλο και τη διαχείρισή του της κρίσης του 1967. Ακολουθεί το απόσπασμα από το βιβλίο:

«Προσπάθησα, λέει ο άξιος, ο υπερενενηκοντούτης, Ιωάννης Αναγνωστόπουλος, να έλθω σε τηλεφωνική επαφή με τον αμερικανό πτέραρχο Διοικητή του 6ου ATAF, για να του επιστήσω την προσοχή για τα συμβαίνοντα στο Αιγαίο, δηλ. στην ελληνική περιοχή αεραμύνης, με τις παραβιάσεις της τουρκικής αεροπορίας και ποιες θα είναι οι αντιδράσεις μου, σε περίπτωση που η τουρκική αεροπορία συνεχίσει αυτές τις παραβάσεις.
Ο Αμερικανός απέφευγε να βγει στο τηλέφωνο, παρά τις επανειλημμένες κλήσεις μου. Οπότε πήρα αμέσως στο τηλέφωνο τον ανώτερό του, Διοικητή τού υπερκείμενου νατοϊκού Στρατηγείου, στη Νεάπολη της Ιταλίας, φυσικό προϊστάμενο του, τον οποίο έτυχε να γνωρίζω από προηγούμενη θητεία μου στο AIRSOUTH και του είπα:
«Αντιμετωπίζω αλλεπάλληλες διεισδύσεις και παραβιάσεις τουρκικών αεροσκαφών στο Αιγαίο, δηλαδή στην ελληνική περιοχή αεραμύνης, χωρίς την υποβολή εκ μέρους των όπως προβλέπεται Flight Plan. Παίρνω στο τηλέφωνο τον COMSIXATAF για να του μιλήσω, και δεν βγαίνει, με αποφεύγει. Επί του θέματος αυτού, οι κανόνες εμπλοκής του ΝΑΤΟ προβλέπουν εκτέλεση αναγνώρισης και εντολή προσγειώσεως, με συνοδεία των αεροσκαφών αναχαιτίσεως, στο πλησιέστερο ελληνικό αεροδρόμιο. Εάν κάποιο τουρκικό αεροσκάφος δεν υπακούσει, θα δώσω εντολή, με βάση τους κανόνες εμπλοκής του ΝΑΤΟ, να καταρριφθεί».
Ο COMAIRSOUTH αφού με άκουσε προσεκτικά με καθησύχασε λέγοντας: «…. Θα δώσω αμέσως εντολή στον COMSIXATAF να έλθει εκεί (στην Λάρισα) το ταχύτερο για να λύσετε το πρόβλημα». Έτσι κι έγινε τελικά. Ο προϊστάμενός μου, στην αλυσίδα Διοίκησης του ΝΑΤΟ, COMSIXATAF ήλθε αμέσως, νύκτα και υπό βροχή μάλιστα, στον υφιστάμενό του, στην Διοίκηση του ΝΑΤΟ, Αρχηγό του ΑΤΑ στη Λάρισα, όπου το ανακύψαν θέμα διευθετήθηκε, και η γραμμή FIR καθιερώθηκε έκτοτε ως το προς ανατολάς όριο, προς την Τουρκία, της ελληνικής περιοχής Αεραμύνης».
Σημείωση του Π. Μπαλέ: Κατ΄αρχάς, τα όσα μας εξιστορεί ο Πτέραρχος Ιωάννης Αναγνωστόπουλος, είναι ένα καλό «μάθημα» σε όσες αναποτελεσματικές Ηγεσίες περιγράφουν «δονκιχωτικές» μονομαχίες σε ανούσια κείμενα.

Η τελευταία «πτήση» του αείμνηστου Ιωάννη Αναγνωστόπουλου έγινε στις 7 Ιουλίου 2016 όπου έφυγε περήφανος από τη ζωή αφήνοντας μια βαριά παρακαταθήκη στη χώρα και στην ελληνική αεροπορία.

Με στοιχεία από την εκπομπή «Αρετή και Τόλμη» και τη συνέντευξη του Ιωάννη Αναγνωστόπουλου στον δημοσιογράφο Γιάννη Σωτηρόπουλο.

http://iaitoloakarnania.gr

 

Διαβάστηκε 2541 φορές
Ακολουθείστε το AitoloakarnaniaBest.gr στο Google News
Συντακτική Ομάδα του AitoloakarnaniaBest.gr

Καθημερινή ενημέρωση με οτι καλύτερο συμβαίνει και ότι είναι χρήσιμο για τον κόσμο στην Αιτωλοακαρνανία. Σε πρώτο πλάνο η ανάδειξη του νομού, ως φυσική ομορφιά, πολιτισμικές δράσεις, ιστορικά θέματα, ενδιαφέροντα πρόσωπα και ομάδες και οτι άλλο αξίζει να αναδειχθεί.